A Vitamini Eksikliği
Eksikliği söz konusu olduğunda, görme bozuklukları, kemik ve dişlerde problemler, ciltte kuruluk, saç ve tırnaklarda kırılmalar, halsizlik ve enfeksiyonlara karşı dirençsizlik görülebilir. A vitamini sağlıklı bir cilt ve kemik yapısı için önemlidir. Antioksidan olarak faaliyet yaparak hücreleri kansere ve diğer hastalıklara karşı korur, yaşlanma sürecini yavaşlatır, yağ depolanmasına yardımcı olur. Avitaminin vücut açısından diğer bir önemi de, proteinlerin A vitamini olmadan kullanılamamasıdır.
Hücre yenilenmesini sağlayan, vücut direncini arttıran, görme duyusu için önemli olan A vitamini yeşil sebzeler, domates, tahıllar, lahana, bitkisel yağlar, havuç ve balda bolca bulunuyor. A vitamini eksikliği bu besinleri tüketerek giderilebilir. Günlük A vitamini ihtiyacının yetişkin erkeklerde bin, kadınlarda 800 mg. kadar olduğunu ifade eden Uzman Diyetisyen Pınar Kural Enç, “Kadınların gebelikte A vitamini ihtiyacı artar. Gebelikte günlük bin mg., emziren annelerin ise bin 200 mg. kadar A vitamini almaları tavsiye edilir. Dudak yaraları, dilde kızarıklık” dedi.
Gece körlüğü, gözyaşı kuruluğu ve diğer göz problemleri; ciltte kuruluk, pul pul dökülme, akne, kaşıntı; bağışıklık sisteminde zayıflık gibi belirtiler A vitamini eksikliğini göstermektedir. Vücudun enfeksiyonlara karşı direncini arttıran ve hücre yenilenmesini sağlayan A vitamini yeşil sebzeler, domates, tahıllar, bitkisel yağlar, havuç, lahana, bal ve kuruyemişlerde bol bulunuyor. Eksikliğinde görme bozuklukları, yüksek tansiyon, saçta ve tırnaklarda kırılmalar, ciltte kuruma, halsizlik ve enfeksiyonlara karşı dirençsizlik görülebiliyor.
C Vitamini Eksikliği
Bağışıklık sistemini güçlendirir. Kandaki şeker miktarını azaltır. Hastalıklara karşı direnci artırır. Enerji üretiminde ve strese karşı hormonların yapımında görevlidir. Kan dolaşımını düzenleyen, hücrelerin kendini yenilemesini sağlayan, kemiklerin-dişlerin-cildin-diş etlerinin güçlenmesinde katkıda bulunan C vitamini, yeşil biber, çilek, maydanoz, yeşil sebzeler, domates, kırmızı lahana ve turunçgillerde bulunuyor. Günlük C vitamini; kadınlarda ve erkeklerde her gün alınması gereken en az miktarı, 60 miligramdır. Sigara içenlerin en az 100 mg. C vitamini almaları gerekir.
Dişlerin kaybedilmesine yol açan iskorbüt hastalığı, diş etlerinde şişme ve yaraların iyileşmesinde güçlük gibi belirtiler C vitamini eksikliğini göstermektedir. C vitamini eksikliğinde, diş eti çekilmeleri-diş eti kanamaları, halsizlik, geç iyileşme, ağız içinde yaralar, kemik ağrıları, kas zayıflığı, dolaşım sistemi rahatsızlıkları gibi sorunlara sebep olabiliyor. Yeterli miktarda C vitamini almayanlarda kas zayıflığı, romatizma, dolaşım sistemi rahatsızlıkları, diş çürümeleri, selülit ortaya çıkabiliyor.
K Vitamini Eksikliği
Eksikliğinde, vücudun bağışıklık sistemi zayıf düşer ve hastalıklara kolay yakalanılır. Kesikler ve yaralar daha geç iyileşme gösterir. K vitamini yeterince alınmazsa kanın pıhtılaşma özelliği azalır ve bunun sonucu olarak da diş etlerinde, sindirim sisteminde, idrar yollarında, akciğerlerde ve deride kanamalar görülür. K vitamini eksikliği, basur, burun kanaması, adet döneminde aşırı kanama gibi sonuçlar doğurabilir.
Yaralanmalarda kanın pıhtışmasını sağlayarak, fazla miktarda kan kaybı olmasını engelleyen, içerdiği antioksidan maddelerle vücudu kansere karşı koruyan, hücre yenilenmesini sağlayan ve kemik yapısını da güçlendiren K vitamini karnabahar, lahana, brokoli, fasulye, bezelye, patates, yumurta sarısı, yoğurt, yeşil çay ve brüksel lahanası gibi sebzelerde bulunuyor. Kanın pıhtılaşmasında yetersizlik tamamen K vitamini kaynaklı olabiliyor.
Sodyum ve Postasyum Eksikliği
Sodyum ve potasyum bilindiği gibi kardeş mineraller. Gerek potasyumun gerekse sodyumun eksikliğinde de yorgunluk kaçınılmazdır. Eğer yorgunluğa kas zafiyeti, kas spazmları, iştah kaybı, el ve ayaklarda uyuşma, dudak çevresinde his değişikliği gibi belirtiler işaret ediyorsa yorgunluğun potasyum noksanlığı ile ilişkili olma ihtimali vardır. Sodyum eksikliğine ise potasyum noksanlığından daha az rastlanıyor. Bu tip yorgunluklar genellikle yoğun egzersizler, aşırı sıcaklar nedeniyle ortaya çıkan terlemelerden, kontrolsüz idrar söktürücü kullanımları veya ağır ya da uzun süren ishal ya da kusmalardan kaynaklanıyor. Bitkinlik, tansiyonun düşmesi, ayağa kalkınca göz kararmaları ile birlikte olan yorgunluklarda sodyum eksikliği akla gelmeli.
Magnezyum Eksikliği
Çoğumuz farkında değiliz ama magnezyum eksikliği de önemli bir yorgunluk nedenidir. Bu mineral hücre zarlarından besleyici maddelerin geçebilmesi, hücrede protein ve karbonhidrat metabolizmalarının aksamaması yanında yeteri kadar enerji üretimi ve taşınmasında da önemli görevler üstleniyor. Hücreler şu veya bu nedenle “magnezyum fakiri” haline gelirlerse enerji üretimi aksadığı için yorgunluk baş gösteriyor. Magnezyum eksikliğini kas krampları, kas seğirmeleri, güçsüzlük ile birlikte olan yorgunluk durumlarında hatırlamak lazım.
Demir Eksikliği
Demir oksijenin taşınması ve depolanması, daha da önemlisi enerji üretiminde önemli görevleri olan bir mineral. Noksanlığı sadece kansızlığa değil, yorgunluğa da yol açıyor. Eğer yorgunluk sorununuza cilt kuruluğu, solukluk, dilde acılık ve yanma hissi, yutmada zorlanma, tırnaklarda çukurlaşma gibi belirtiler de ekleniyorsa demir rezervlerinizin azalmış olabileceği aklınızda olsun.
Tiamin / B1 Vitamini Eksikliği
Beriberi hastalığı (bir çeşit sinir sistemi hastalığı), kalp ve damarlarda hasar oluşması.unutkanlık, uykusuzluk, iştahsızlık, sindirim bozukluğu, özellikle alkolikler, B1 vitamini eksikliği nedeniyle bitkinlik hissedebiliyor, kasları daha zayıf olabiliyor.
B12 Vitamini Eksikliği
Eksikliğinde, uyuşukluk, yorgunluk, kolay hastalanma, çocuklarda iştahsızlık ve depresyon gibi problemler ortaya çıkar. B12 vitamininin uzun süreli eksikliği Alzheimer gibi kalıcı sinir sistemi hastalıklarına ortam sağlayabiliyor. Vitamin enerji üretimi, protein kullanımı ve sinirler için gereklidir. Hücrelerin yenilenmesini sağlayan ve sinir sistemine güç veren B12 vitamini çocukların da sağlıklı gelişiminde büyük rol oynuyor. B12 vitamini et ve et ürünleri, balık, peynir ve sütte bol miktarda bulunmaktadır. Sebzeler de son derece az bulunur. Vejetaryen beslenenlerin B12 açısından yetersiz beslenmeleri söz konusu olabilir. Dikkatli olmalarında fayda var.
Kansızlık, bitkinlik, sinir hasarı, aşırı hassas cilt özellikle vejetaryenlerde ve bu vitamini absorbe edemeyen bünyelerde B12 eksikliği yaşanabiliyor. B12 vitamini noksanlığının yorgunluk ve halsizlik konusunun şampiyonluğunu yaptığını unutmayınız. Yorgunluğunuza unutkanlık, el ve ayak uyuşmaları da eşlik ediyorsa problemin B12 eksikliğinden kaynaklanabileceğini anımsayınız. B1, B3, B5, B6 vitaminleri de yorgunluk yapabilir ama bu gibi durumlarla çok seyrek karşılaşıyoruz.
Hücrelerin kendini yenilemesini sağlıyor. Sinir sistemini güçlendiriyor. Proteinlerin vücut tarafından kullanılmasını kolaylaştırıyor. Çocukların sağlıklı gelişiminde önemli rol oynuyor. Sakatat ürünleri, peynir ve sütte bol miktarda bulunuyor. B12 vitamininin uzun süreli eksikliği Alzheimer gibi kalıcı sinir sistemi hastalıklarına ortam sağlayabiliyor. Uyuşukluk, kolay hastalanma, çocuklarda iştahsızlık ve gelişimini tamamlayamama gibi durumlara sebep oluyor.
Sağlıklı günler dileriz.