Saç Neden Dökülür ? Saç Dökülmesini ve Bakımını Sağlayacak Besinler !

 

Saç Neden Dökülür?

Vücudumuzun diğer tüm hücrelerinde de olduğu gibi saçlarımız da dökülme ve yenilenme eğilimindedir. Saçlar için bu yenilenme periyodu 4-6 yıldır ancak hemen her gün saçlarımızın dökülmesinin nedeni her saç telinin dökülme dönemine farklı zamanlarda girmesidir. Bu doğal yenilenme dahilinde günlük olarak 50-100 tel saç dökülmesi normal kabul edilmektedir. Bunun daha üzerindeki miktarlar ise hormonal, çevresel etkiler, besinsel eksiklik, cilt problemleri ya da genetik etkenleri akla getirmektedir.

 

 

Saça İyi Gelen Besinler

 

Saça iyi gelen vitaminler ; A, C, E vitaminleri ile B grubu vitaminler ( B3,B5,B6, biyotin, folik asit ve B12) ‘dir. Bu vitaminlerin  saç üzerine etkileri ve zengin besinsel kaynakları yazının devamında detaylı olarak incelenmiştir.

• Koyu yeşil yapraklı sebzeler , saç foliküllerinden salgılanan yağlı madde (sebum) doğal saç bakımını sağlar. Koyu yeşil yapraklı sebzeler de sebum üretmek için kullanılan A ve C vitaminlerinin en iyi kaynaklarıdır. Aynı zamanda bu sebzelerin demir ve kalsiyum açısından da zengin olması saç sağlığı için önemlidir.
• Balık , omega-3 ‘ün en iyi kaynağı olan balık saçlarda ve saç derisinde kurumayı önler aynı zamanda demir, B12 ve protein için de iyi bir besinsel kaynak olması saç için oldukça önemlidir.
• Deniz ürünleri , balık dışında karides, midye , istiridye gibi deniz ürünleri içerdikleri çinko sayesinde saçları güçlendirir.
• Kurubaklagiller , kuru fasulye ve mercimek gibi kurubaklagiller çinko, demir ve biyotin içeren bitkisel protein kaynakları olmaları nedeniyle saçlarda kırılmaları önlerler.
• Fındık , ceviz , badem , sağlıklı ve canlı saçlara sahip olmak için beslenme programında bu yağlı tohumlara mutlaka yer verilmelidir. Çünkü bu besinler omega-3, çinko ve selenyumun iyi kaynaklarıdır.
• Tavuk eti ve hindi eti , protein açısından zengin kaynaklardan olan bu besinler saç için de oldukça önemlidir.
• Yumurta , proteinin doğadaki en kaliteli örneği anne sütünden sonra yumurtadır. Saçlarımız içinde gerekli olan protein için yumurta önemli bir besindir.
• Tam tahıllar , B grubu vitaminleri ile çinko ve demirin önemli kaynağı olması nedeniyle saç uzamasını hızlandıran önemli bir besin grubudur. Vücut ağırlığı ile ilgili problemi olmayan bireylerin bile tam tahıllı ürünler tüketmeleri ( tam buğday ekmeği , tam buğday unu , tam tahıllı makarna vb. ) saç sağlığını desteklediği gibi sağlıklı beslenmenin de güzel bir yoludur.
• Havuç , A vitamininin en önemli kaynağı olan havuç saç derisi ve saç kuruluğunun önlenmesi için en önemli besindir.
• Süt ürünleri , süt , yoğurt , peynir gibi besinler iyi kalite protein kaynakları olmalarının yanında yüksek kalsiyum içeriği ile saç sağlığını desteklerler.

Saça İyi Gelen Yağlar ve Yağ Asitleri

 

Yetersiz yağ asidi alımında saçlar uygulanan ısı işlemlerinden çok daha fazla etkilenir ve saçlar zayıflar.Yağ asitlerinden özellikle omega-3 ve omega-6 saç sağlığı için oldukça önemlidir. Özellikle omega-3 saç derisini güçlendirir, saçın ihtiyacı olan nem bariyerini oluşturur. Saçlara doğal parlaklık kazandırır.

Saçlarımız için gerekli omega-3 kaynakları;

• Balık ( somon, uskumru, sardalye, hamsi,ton balığı..)
• Keten tohumu
• Ceviz
• Fındık
• Badem

Saça İyi Gelen Vitaminler

 

Saç sağlığının korunmasında saçın sağlıklı ve hızlı uzamasının sağlanmasında , keratinizasyon ve folikül yapımında , saç derisi sağlığının korunmasında , canlı ve güçlü saç oluşumunda ve dökülmesine karşı etkili bir çok vitamin vardır. Bunlardan en önemlileri şunlardır;

*A Vitamini

A vitamini bağışıklık sisteminin korunmasında görevli, özellikle göz ve deri sağlığı için elzem antioksidan bir vitamindir. Saç dökülmesine karşı önemli bir koruyucudur.

Kuru saçların temel nedeni A vitamini yetersizliğidir. A vitamini aynı zamanda keratinizasyonda görev alarak saç tellerinin yenilenmesini sağlar ve saç derisinin de yenilenmesini destekler. Bu bakımdan saçlarda kuruluğu engelemek için A vitamininden zengin besinler tercih edilmelidir. Bu besinler ;

• Havuç – kayısı – maydanoz
• Balık – kavun – dereotu
• Yumurta – şeftali – tere
• Kırmızı et – ıspanak
• Süt – brokoli
• Yoğurt – roka

*C  Vitamini

Saça iyi gelen ve dökülmesine karşı etkili olan diğer bir vitamin ise c vitaminidir. Bağışıklık sisteminin önemli koruyucularından bir başka vitamin de C vitaminidir. Bu özelliği ile C vitamini vücudun hastalıklara karşı olan direncini arttırır. Nitekim eksikliğinde ilk olarak ortaya çıkan belirtiler ; bitkinlik, halsizlik, sık hastalanma ve diş eti kanamalarıdır.

Bunlar dışında C vitamini vücudun sebum üretmesini sağlar ve böylece saçları nemlendirir. Aynı zamanda antioksidan etkisi sayesinde bireylerin günlük hayatta maruz kaldığı güneşin zararlı ışınları, hava kirliliği , saça uygulanan ısıl işlemler gibi çevresel etkilerden saçı korur.

C vitamini içeren besinler ;

• Kuşburnu
• Kivi
• Turunçgiller
• Çilek
• Brokoli
• Biber
• Kavun
• Yeşil yapraklı sebzeler
• Domates

*E Vitamini

E vitamini vücudumuz için çok önemli bir antioksidan olmanın yanında saça iyi gelen vitaminlerden bir tanesidir. Vücudumuzda meydana gelen bazı metabolizma faaliyetleri sonucu ortaya çıkan zararlı bileşenleri etkisiz hale getirir. Bu anlamda saçımız için de bu zararlı maddeler olan serbest radikalleri etkisiz hale getirerek saçı çevresel faktörlerin zararlı etkilerinden korur. Bunların yanında E vitaminin kafa derisindeki kan akışını hızlandırmasınedeniyle saçların daha hızlı uzamasını sağlama gibi bir işlevi de vardır. Tüm bunlar neticesinde beslenme programımızda E vitaminin yeterli miktarda bulunması tüm vücudumuz için olduğu gibi saç sağlığımız için de oldukça önemlidir.Bu sebeple saç dökülmesine karşı ne iyi gelir sorusunun cevaplarından bir tanesi de şüphesiz e vitamini içeren yiyeceklerdir.

E vitamini açısından zengin besinleri şu şekilde sıralayabiliriz ;

• bitkisel sıvı yağlar ( soya yağı , mısırözü yağı, kanola yağı, keten tohumu yağı ve ayçiçek yağı gibi )
• badem , fındık , fıstık gibi yağlı tohumlar
• koyu yeşil yapraklı sebzeler
• avakado , kivi gibi meyveler
• kuşkonmaz

 

*B3 Vitamini

B3 vitamini diğer adıyla niasin vücudumuzda gerekli olan protein , yağ ve karbonhidratların metabolize olarak kullanılması için oldukça önemli bir vitamindir.

Saç dökülmesine karşı etkisin yanında saçın güçlenmesini sağlamaktadır. B3 vitamini ve diğer B grubu vitaminler oksijen ve besin ögelerinin vücutta taşınmasında rol alır.

Niasin bakımından zengin besinler ;

• balık
• tavuk ve hindi eti
• kırmızı et
• yumurta
• süt
• maya
• mantar
• buğday kepeği
• yağlı tohumlar

 

*B5 Vitamini

Vücudumuzda metabolik olaylarda kullanılan B5 vitamini aynı zamanda saç sağlığının korunmasında ve saç oluşumunda rol oynayan önemli vitaminlerdendir. Saça iyi gelen vitaminlerden olan b5 vitamini keratinizasyonda görevlidir ve  saçın uzamasını destekler. Saçın gürleşmesini ve daha çabuk uzamasını sağlayan B5 vitamini açısından zengin besinler şunlardır;

• kırmızı ve beyaz et
• süt
• peynir
• pirinç
• bulgur
• tam buğday unu
• yer fıstığı

*Biyotin

Metabolizmada yardımcı enzim olarak kullanılan B7 vitamini (biyotin) saç ve tırnak vitamini olarak bilinir.  Bir çok kozmetik üründe de bulunan bu vitamin saçları güçlendirir , saçın maruz kaldığı boya , fön gibi işlemlerin zararlarından saçı korur, saçın uzama hızını arttırr. Nitekim eksikliğinde saç dökülmesine karşı olan bu vitamin saçlarda güçsüzleşme ve kırılmalara iyi gelmektedir.

Bir çok besinde bulunan ve aynı zamanda bağırsaklarımızda da üretilen bu vitaminin eksikliği çok sık karşılaşılan bir durum değildir ancak bağırsak problemi olan kişiler biyotinden zengin besinleri diyetinde arttırmalıdır.

Biyotin bakımından zengin besinler ;

• yumurta sarısı
• karnabahar
• peynir
• yer fıstığı

*Folik Asit

Folik asit diğer adıyla B9 vitamini vücut için gerekli olan enerjinin üretiminde kullanılan eksikliği durumunda anemi gözlenen ve özellikle gebe kadınlarda yeterli alımının çok önemli olduğu bir vitamindir. Enerji metabolizmasında kullanılan bu vitaminin yetersizliği durumunda saç köklerine taşınan oksijen ve besin ögelerinin azalması sonucunda saç uzaması yavaşlar aynı zamanda saçlarda beyazlama görülür. Folik asit eksikliği giderildiğinde saç dökülmesi problemi düzelir.

Folik asitten zengin besinler ;

• mercimek
• kuru fasulye
• ceviz
• badem
• tam buğday ekmeği
• koyu yeşil yapraklı sebzeler

*B12  Vitamini

B12 vitamini kan hücrelerinin oluşum mekanizmasında yer alarak bireyleri anemiden(kansızlık) korur, bilişssel performansı arttırır. Yetersiz alımında kansızlık görülür ki kansızlığın da önemli bir bulgusu saç dökülmesidir. Bunun dışında vücudun tüm hücrelerine olduğu gibi saç köklerine de besin sağlayarak saçın uzamasını destekler. Saçın renginin korunmasını sağlar ve erken saç dökülmesini önler.Bu açıdan saç sağlığının korunmasında B12 vitamini alımı yeterli seviyede olmalıdır.

B12 vitamini açısından zengin besinler ;

• kırmızı ve beyaz et
• süt
• peynir
• yumurta sarısı

 

Saça İyi Gelen Mineraler

 

Saç dökülmesine karşı ne iyi gelir sorusunun cevaplarından biriside şüphesiz minerallerdir. Saç sağlığı için elzem olan en önemli iki mineral demir ve çinkodur. Bunlar dışında önemli bir antioksidan olan selenyum saç derisinin canlanmasında ve kepeğin önlenmesinde , kalsiyum ise sağlıklı saç oluşumunda önemli diğer minerallerdir.

*Demir

Saça iyi gelen minerallerin arasımnda bulunan demir bağışıklık sistemi ve bilişsel performans için gerekli olan, vücudumuzda oksijenin akciğerlerimizden hücrelerimize taşınmasında görev alan çok önemli bir besin ögesidir. Yetersizliğinde baş dönmesi, yorgunluk,iştahsızlık,tırnaklarda incelme gibi belirtilerle beraber  demir eksikliği anemisi (kansızlık) görülür ki ülkemizde de bu durum özellikle kadınlarda görülen oldukça yaygın bir halk sağlığı sorunudur.

Demir aynı zamanda saçları besleyen bir mineraldir. Bilinçsizce uygulanan ağır şok diyetler ya da diğer nedenlerle demir vücuda gereksinme kadar alınmazsa saçlarda zayıflama ve dökülmeler görülür.

Demirden zengin besinler ;

• kırmızı ve beyaz et
• yeşil yapraklı sebzeler (özellikle ıspanak)
• yumurta
• pekmez
• kuru üzüm
• kurubaklagiller
• ceviz

*Çinko

Çinko yiyeceklerimizin çoğunda bulunan vücudumuzda birçok işlevi olan bir mineraldir. Özellikle çocuklarda bodurluk ( yaşa göre boyun kısa olması ) durumunun nedeni olarak çinko yetersizliği gösterilir.

Ayrıca çinko vücutta doku onarımında kullanılır bu özelliği ile hasar görmüş saç köklerinin onarılmasında görev alır. Saç sağlığı için en önemli besin ögelerinden biri olan çinko yetersizliğinde saçlarda kepek oluşumu ve saç dökülmesi gözlenir. Yeterli miktarlarda tüketilen çinko kepek oluşumunu önler.

• Her ne kadar saça iyi gelen mineraller den bir tanesi olsa da aşırı miktarlarda tüketilen çinko da saç dökülmelerine yol açar. Bu nedenle çinko takviyesine başlanmadan önce gerekli tetkikler yaptırılmalıdır.

Çinko bakımından zengin besinler ;

• deniz ürünleri
• kırmızı ve beyaz et
• badem, ceviz
• süt
• yoğurt
• peynir
• tahıllar (buğday, bulgur, pirinç..)
• kurubaklagiller (nohut, mercimek,bakla)

• Ancak fazla miktarda tüketilen çay, kahve, alkol ve şeker çinko ve demir emilimini azaltır. Yani besinlerle yeterli miktarlarda alınsalar dahi vücutta kullanılamazlar. Özellikle alkol tüketimi midede mineral ve vitaminlerin kana geçmesini önleyerek saç sağlığını olumsuz yönde etkiler. Sigara kullanımı ise damarlarda büzülme ve tıkanmalara neden olduğu için saç köklerine ulaşan besin ögesi miktarını azaltır. Tüm bunlar sonucunda cansız , mat , güçsüz, ince ve kırılgan saçlar kaçınılmaz olur.